[PTS Vol S - 3] [\z S /] [\f III /]
[PTS Page 138] [\q 138/]
[BJT Vol S - 3] [\z S /] [\w III /]
[BJT Page 236] [\x 236/]
Suttantapiñake
Saüyuttanikàyo
Namotassabhagavatoarahatosammàsambuddhassa.
1. 2. 5. 1
93. Sàvatthiyaü:
Seyyathàpi bhikkhave, nadi pabbateyyà ohàrinã duraügamà sãghasotà, tassà ubhosu tãresu1- kàsà cepi jàtà assu. Te naü ajjholambeyyuü, kusà cepi jàtà assu. Te naü ajjholambeyyuü. Babbajà cepi jàtà assu. Te naü ajjholambeyyuü. Bãraõà cepi jàtà assu. Te naü ajjholambeyyuü. Rukkhà cepi jàtà assu. Te naü ajjholambeyyuü.
Tassà puriso sotena vuyhamàno kàse cepi gaõheyya, te palujjeyyuü. So tato nidànaü anayavyasanaü àpajjeyya. Kuse cepi gaõheyya te palujjeyyuü. So tato nidànaü anayavyasanaü àpajjeyya babbaje cepi gaõheyya te palujjeyyuü. So tato nidànaü anayavyasanaü àpajjeyya bãraõe cepi gaõheyya te palujjeyyuü. So tato nidànaü anayavyasanaü àpajjeyya rukkhe cepi gaõheyya te [PTS Page 138] [\q 138/] palujjeyyuü. So tato nidànaü anayavyasanaü àpajjeyya
Evameva kho bhikkhave, assutavà puthujjano ariyànaü adassàvã ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinãto, sappurisànaü adassàvã sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinãto råpaü attato samanupassati, råpavantaü và attànaü, attani và råpaü, råpasmiü và attànaü, tassa taü råpaü palujjati. So tato nidànaü anayavyasanaü àpajjati.
Vedanaü attato samanussati vedanàya và attànaü. Attani và vedanaü tassa sà vedanà palujjati. So tato nidànaü anayavyasanaü àpajjati. Sa¤¤aü attato samanupassati sa¤¤àya và attànaü. Attani và sa¤¤aü tassa sà sa¤¤à palujjati. So tato nidànaü anayavyasanaü àpajjati. Saükhàre attato samanupassati saükhàravantaü và attànaü. Attani và saükhàre saükhàresu và attànaü, tassa te saükhàrà palujjanti. So tato nidànaü anayavyasanaü àpajjati. Vi¤¤àõaü attato samanupassati vi¤¤àõavantaü và attànaü. Attani và vi¤¤àõaü vi¤¤àõasmiü và attànaü. Tassa taü vi¤¤àõaü palujjati. So tato nidànaü anayavyasanaü àpajjati.
Taü kiü ma¤¤atha bhikkhave, råpaü niccaü và aniccaü vàti?
Aniccaü bhante,
1. Ubhato tãre - sãmu. Ubhato tãrosu - syà.
[BJT Page 238] [\x 238/]
Yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü vàti?
Dukkhaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallaü nu taü samanupassituü "etaü mama eso'hamasmi, eso me attà"ti?
No hetaü bhante,
Vedanà niccaü và aniccaü và"ti? Aniccaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü vàti? Dukkhaü bhante.
Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallaü nu taü samanupassituü: "etaü mama eso'hamasmi, eso me attàti"? No hetaü bhante.
Sa¤¤à niccaü và aniccaü và"ti? Aniccaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü vàti? Dukkhaü bhante.
Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallaü nu taü samanupassituü: "etaü mama eso'hamasmi, eso me attàti"? No hetaü bhante.
Saükhàrà niccaü và aniccaü và"ti? Aniccaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü vàti? Dukkhaü bhante.
Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallaü nu taü samanupassituü: "etaü mama eso'hamasmi,eso me attàti"? No hetaü bhante.
Vi¤¤àõaü niccaü và aniccaü và"ti? Aniccaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü vàti? Dukkhaü bhante.
Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallannu taü samanupassituü "etaü mama eso'hamasmi eso me attà"ti? No hetaü bhante.
Tasmàtiha bhikkhave, yaü ki¤ci råpaü atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü và sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và sabbaü råpaü "netaü mama neso'hamasmi na me'so attà"ti. Evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Yà kàci vedanàatãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và sabbaü sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và sabbaü vedanaü: 'netaü mama neso'hamasmi na me so attà"ti, evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Yà kàci sa¤¤à atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và sabbaü sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và sabbaü sa¤¤aü 'netaü mama neso'hamasmi na me so attà"ti, evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Yà kàci saükhàrà atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và sabbaü sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và sabbaü saükhàraü: 'netaü mama neso'hamasmi na me so attà"ti, evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Yaü ki¤ci vi¤¤àõaü atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và sabbaü sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và sabbaü vi¤¤àõaü: 'netaü mama neso'hamasmi na me so attà"ti, evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Evaü passaü ariyasàvako råpasmimpi nibbindati nibbidaü virajjati, viràgà vimuccati, vimuttasmiü vimuttamiti ¤àõaü hoti. Khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyàti pajànàti.
1. 2. 5. 2
Puppha suttaü
94. Sàvatthiyaü:
Nàhaü bhikkhave, lokena vivadàmi. Loko ca1- kho bhikkhave, mayà vivadati. Na bhikkhave, dhammavàdi kenaci lokasmiü vivadati.
Yaü bhikkhave, natthisammataü loke paõóitànaü ahampi taü natthãti vadàmi. 2- Yaü bhikkhave, atthisammataü loke paõóitànaü ahampi taü atthãti vadàmi.
Ki¤ca bhikkhave, natthisammataü loke paõóitànaü yamahaü natthiti vadàmi.
[PTS Page 139] [\q 139/] råpaü bhikkhave, niccaü dhuvaü sassataü aviparinàmadhammaü natthi sammataü loke paõóitànaü ahampi taü natthiti vadàmi. Vedanà niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà natthisammatà loke paõóitànaü ahampi taü natthiti vadàmi. Sa¤¤à niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà natthisammatà loke paõóitànaü ahampi taü natthiti vadàmi. Saükhàrà niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà natthisammatà loke paõóitànaü ahampi taü natthiti vadàmi. Vi¤¤àõaü niccaü dhuvaü sassataü aviparinàmadhammaü natthisammataü loke paõóitànaü ahampi taü natthiti vadàmi. Idaü kho bhikkhave, natthisammataü loke paõóãtànaü yamahaü natthiti vadàmi2-
Ki¤ca bhikkhave, atthisammataü loke paõóitànaü yamahaü atthãti vadàmi.
Råpaü bhikkhave, aniccaü dukkhaü viparinàmadhammaü atthisammataü loke paõóitànaü ahampi taü atthãti vadàmi. Vedanà aniccà dukkhà viparinàmadhammà atthisammatà loke paõóitànaü ahampi taü atthãti vadàmi. Sa¤¤à aniccà dukkhà viparinàmadhammà atthisammatà loke paõóitànaü ahampi taü atthãti vadàmi. Saükhàrà aniccà dukkhà viparinàmadhammà atthisammatà loke paõóitànaü ahampi taü atthãti vadàmi. Vi¤¤àõaü aniccaü dukkhaü viparinàmadhammaü atthisammataü loke paõóitànaü ahampi kaü atthãti vadàmi.
------------------------
1. Lokova - machasaü.
2. Natthi vadàmi - machasaü.
[BJT Page 240] [\x 240/]
Idaü kho bhikkhave, atthisammataü loke paõóitànaü yamahaü atthãti vadàmi.
Atthi bhikkhave, loke lokadhammo yaü1- tathàgato abhisambujjhati abhisameti abhisambujjhitvà abhisametvà àcikkhati deseti pa¤¤apeti paññhapeti vivarati vibhajati uttànãkaroti. Ki¤ca bhikkhave, loke lokadhammo yaü tathàgato abhisambujjhati, abhisameti. Abhisambujjhitvà abhisametvà àcikkhati deseti, pa¤¤apeti paññhapeti vivarati vibhajati uttànãkaroti?
Råpaü bhikkhave, loke lokadhammo, taü tathàgato abhisambujjhati abhisameti, abhisambujjhitvà abhisametvà àcikkhati deseti pa¤¤apeti paññhapeti vivarati vibhajati uttànãkaroti. Yo bhikkhave, tathàgatena evaü àcikkhiyamàne desiyamàne pa¤¤àpiyamàne paññhapiyamàne vivariyamàne [PTS Page 140] [\q 140/] vibhajiyamàne uttànãkayiramàne na jànàti na passati tamahaü bhikkhave, bàlaü puthujjanaü andhaü acakkhukaü ajànantaü apassantaü kinti karomã.
Vedanà bhikkhave, loke lokadhammo, taü tathàgato abhisambujjhati abhisameti, abhisambujjhitvà abhisametvà àcikkhati deseti pa¤¤apeti paññhapeti vivarati vibhajati uttànãkaroti. Yo bhikkhave, tathàgatena evaü àcikkhiyamàne desiyamàne pa¤¤àpiyamàne paññhapiyamàne vivariyamàne vibhajiyamàne uttànãkayiramàne na jànàti na passati tamahaü bhikkhave, bàlaü puthujjanaü andhaü acakkhukaü ajànantaü apassantaü kinti karomã.
Sa¤¤à bhikkhave, loke lokadhammo, taü tathàgato abhisambujjhati abhisameti, abhisambujjhitvà abhisametvà àcikkhati deseti pa¤¤apeti paññhapeti vivarati vibhajati uttànãkaroti. Yo bhikkhave, tathàgatena evaü àcikkhiyamàne desiyamàne pa¤¤àpiyamàne paññhapiyamàne vivariyamàne vibhajiyamàne uttànãkayiramàne na jànàti na passati tamahaü bhikkhave, bàlaü puthujjanaü andhaü acakkhukaü ajànantaü apassantaü kinti karomã.
Saükhàrà bhikkhave, loke lokadhammo, taü tathàgato abhisambujjhati abhisameti, abhisambujjhitvà abhisametvà àcikkhati deseti pa¤¤apeti paññhapeti vivarati vibhajati uttànãkaroti. Yo bhikkhave, tathàgatena evaü àcikkhiyamàne desiyamàne pa¤¤àpiyamàne paññhapiyamàne vivariyamàne vibhajiyamàne uttànãkayiramàne na jànàti na passati tamahaü bhikkhave, bàlaü puthujjanaü andhaü acakkhukaü ajànantaü apassantaü kinti karomã.
Vi¤¤àõaü bhikkhave, loke lokadhammo, taü tathàgato abhisambujjhati abhisameti, abhisambujjhitvà abhisametvà àcikkhati deseti pa¤¤apeti paññhapeti vivarati vibhajati uttànãkaroti. Yo bhikkhave, tathàgatena evaü àcikkhiyamàne desiyamàne pa¤¤àpiyamàne paññhapiyamàne vivariyamàne vibhajiyamàne uttànãkayiramàne na jànàti na passati tamahaü bhikkhave, bàlaü puthujjanaü andhaü acakkhukaü ajànantaü apassantaü kinti karomã.
Seyyathàpi bhikkhave, uppalaü và padumaü và puõóarãkaü và udake jàtaü udake saüvaddhaü2- udakà accuggamma ñhàti. Anupalittaü udakena, evameva kho bhikkhave, tathàgato loke jàto loke saüvaddho lokaü abhibhuyya viharati anupalitto lokenàti.
1. 2. 5. 3
Pheõapiõóåpama suttaü
95. Sàvatthiyaü:
Ekaü samayaü bhagavà ayujjhàyaü3- viharati gaügàya nadiyà tãre. Tatra kho bhagavà bhikkhå àmantesi: 'bhikkhavoti, bhadante'ti te bhikkhå bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:
1. Taü - machasaü, syà
2. Aüvaññaü - sã, syà
3. Ayojjhàyaü - sã 2.
[BJT Page 242] [\x 242/]
Seyyathàpi bhikkhave, ayaü gaügànadã mahantaü pheõapiõóaü àvaheyya tamenaü cakkhumà puriso passeyya nijjhàyeyya yoniso upa parikkheyya, tassa taü passato nijjhàyato yoniso upaparikkhato rittaka¤¤eva khàyeyya kucchaka¤¤e va, khàyeyya, asàraka¤¤eva, khàyeyya kiü hi siyà bhikkhave, pheõapiõóe1sàro?
Evameva kho bhikkhave, yaü ki¤ci råpaü atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü và sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và, taü [PTS Page 141] [\q 141/] bhikkhu passati nijjhàyati yoniso upaparikkhati, tassa taü passato nijjhàyato yoniso upaparikkhato rittaka¤¤eva khàyati tucchaka¤¤eva khàyati asàraka¤¤eva khàyati kiü hi siyà bhikkhave, råpe sàro?
Seyyathàpi bhikkhave, saradasamaye thullaphusitake deve vassante udake udakabubbuëaü1uppajjati ceva nirujjhati ca. Tamenaü cakkhumà puriso passeyya nijjhàyeyya yoniso upaparikkheyya, tassa taü passato nijjhàyato yoniso upaparikkhato rittaka¤¤eva khàyeyya tucchaka¤¤eva khàyeyya asàraka¤¤eva khàyeyya kiü hi siyà bhikkhave, udakabubbuëe sàro?
Evameva kho bhikkhave, yà kàci vedanà atãtànàgatapaccuppannà ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü và sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và, taü bhikkhu passati nijjhàyati yoniso upaparikkhati, tassa taü passato nijjhàyato yoniso upaparikkhato rittaka¤¤eva khàyati tucchaka¤¤eva khàyati asàraka¤¤eva khàyati kiü hi siyà bhikkhave, vedanàya sàro?
Seyyathàpi bhikkhave, gimhànaü pacchime màse ñhite majjhantike kàle marici phandati, tamenaü cakkhumà puriso passeyya nijjhàyeyya yoniso upaparikkheyya, tassa taü passato nijjhàyato yoniso upaparikkhato rittaka¤¤eva khàyeyya tucchaka¤¤eva khàyeyya asàraka¤¤eva khàyeyya kiü hi siyà bhikkhave, marãcikàya sàro?
Evameva kho bhikkhave, yà kàci sa¤¤à atãtànàgatapaccuppannà ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü và sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và, taü bhikkhu passati nijjhàyati yoniso upaparikkhati, tassa taü passato nijjhàyato yoniso upaparikkhato rittaka¤¤eva khàyati tucchaka¤¤eva khàyati asàraka¤¤eva khàyati kiü hi siyà bhikkhave, sa¤¤àya sàro?
1. Pheõapiõóassa - sãmu.
2. Udakapubbuëhaü - machasaü, udake bubbulaü [PTS.]
[BJT Page 244] [\x 244/]
Seyyathàpi bhikkhave, puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesanaü caramàno tiõhaü kuñhàriü àdàya vanaü paviseyya, so tattha passeyya mahantaü kadalikkhandhaü ujuü navaü akukkukajàtaü1- tamenaü måle chindeyya, måle chetvà agge chindeyya, agge chetvà pattavaññiü vinibbhujeyya, so tattha pattavaññiü vinibbhujanto pheggumpi nàdhigaccheyya. Kuto sàraü? Manaü cakkhumà puriso passeyya nijjhàyeyya yoniso upaparikkheyya, tassa taü passato nijjhàyato yoniso [PTS Page 142] [\q 142/] upaparikkhato rittaka¤¤eva khàyeyya tucchaka¤¤eva khàyeyya asàraka¤¤eva khàyeyya. Kiü hi siyà bhikkhave, kadalikkhandhe sàro?
Evameva kho bhikkhave, ye keci saükhàrà atãtànàgatapaccuppannà ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü và sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và, taü bhikkhu passati nijjhàyati yoniso upaparikkhati, tassa taü passato nijjhàyato yoniso upaparikkhato rittaka¤¤eva khàyati tucchaka¤¤eva khàyati asàraka¤¤eva khàyati kiü hi siyà bhikkhave, saükhàresu sàro?
Seyyathàpi bhikkhave, màyàkàro và màyàkàrantevàsã và catummahàpathe2màyàü vidaüseyya, tamenaü cakkhumà puriso passeyya nijjhàyeyya yoniso upaparikkheyya, tassa taü passato nijjhàyato yoniso upaparikkhato rittaka¤¤eva khàyeyya tucchaka¤¤eva khàyeyya asàraka¤¤eva khàyeyya kiü hi siyà bhikkhave, màyàya sàro?
Evameva kho bhikkhave, yaü ki¤ci vi¤¤àõaü atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü và sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và, taü bhikkhu passati nijjhàyati yoniso upaparikkhati, tassa taü passato nijjhàyato yoniso upaparikkhato rittaka¤¤eva khàyati tucchaka¤¤eva khàyati asàraka¤¤eva khàyati kiü hi siyà bhikkhave, vi¤¤àõe sàro?
Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako råpasmimpi nibbindati vedanàyapi nibbindati sa¤¤àyapi nibbindati saükhàresu nibbindati vi¤¤àõasmimpi nibbindati nibbindaü virajjati viràgà vimuccati vimuttasmiü 'vimuttamiti ¤àõaü hoti. Khãõà jàti vusitaü brahmacariyaü kataü karaõãyaü nàparaü itthattàyà'ti pajànàtãti.
Idamavoca bhagavà. Idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà:
1.Pheõapiõóåpamaü råpaü vedanà bubbuëupamà
Maricikupamà sa¤¤à saükhàrà kadalåpamà,
Màyåpama¤ca vi¤¤àõaü dãpità 3diccabandhunà.
-------------------------
1. Akkusajàtaü - sãmu. Akukkujakajàtaü - syà.
2. Catumahàpathe - machasaü.
3. Desità - machasaü, syà.
[BJT Page 246] [\x 246/]
2. Yathà yathà naü1- nijjhàyati2- yoniso upaparikkhati,
Rittakaü tucchakaü hoti yo naü passati yoniso
3. Yo [PTS Page 143] [\q 143/] imaü kàyaü gàrayhaü3- bhuripa¤¤ena desitaü,
Pahànaü tiõõaü dhammànaü råpaü passetha4- chaóóhitaü.
4. âyu usmà ca vi¤¤àõaü yadà kàyaü jahantimaü
Apaviddho tadà seti parabhattaü acetanaü.
5. Etàdisàyaü santàno màyàyaü bàlalàpinã,
Vadhako eso akkhàto sàro ettha na vijjati.
6. Evaü khandhe avekkheyya bhikkhu àraddhavãriyo,
Divà và yadi và ratti sampajàno patissato.
7. Pajahe6- sabbasaüyogaü kareyya saraõattano,
Careyyàdittasãsova patthayaü accutaü padanti.
1. 2. 5. 4
Gomaya piõóupama suttaü
96. Sàvatthiyaü:
Atha kho a¤¤ataro bhikkhu yena bhagavà tenupasaükami. Upasaükamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so bhikkhu bhagavantaü etadavoca:
Atthi nu kho bhante, ki¤ci råpaü yaü råpaü niccaü dhuvaü sassataü, aviparinàmadhammaü sassatisamaü tatheva ñhassati? Atthi nu kho bhante, kàci vedanà yà vedanà niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Atthi nu kho bhante, kàci sa¤¤à niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Atthi nu kho bhante, keci saükhàrà ye saükhàrà niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Atthi nu kho bhante, ki¤ci vi¤¤àõaü, yaü vi¤¤àõaü niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati?
Natthi kho bhikkhu, ki¤ci råpaü yaü råpaü niccaü dhuvaü sassataü, aviparinàmadhammaü sassatisamaü tatheva ñhassati natthi kho bhikkhu, kàci vedanà yà vedanà niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Natthi kho bhikkhu, kàci sa¤¤à niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Natthi kho bhikkhu, keci saükhàrà ye saükhàrà niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Natthi kho bhikkhu, ki¤ci vi¤¤àõaü, yaü vi¤¤àõaü [PTS Page 144] [\q 144/] niccaü dhuvaü sassataü aviparinàmadhammaü sassatisamaü tatheva ñhassati?
1. 'Naü' ånaü - machasaü, syà, [PTS]
2. Nijjhàti - sã 2
3. Ima¤ca kàyaü àrabbha - machasaü, syà, [PTS]
4. Passatha - machasaü
5. Pañissato - machasaü, syà
6. Jaheyya - machasaü.
[BJT Page 248] [\x 248/]
Atha kho bhagavà parittaü gomayapiõóaü pàõinà gahetvà taü bhikkhuü etadavoca: ettakopi kho bhikkhu, attabhàvapañilàbho natthi nicco dhuvo sassato aviparinàmadhammo, ettako cepi bhikkhu, attabhàvapañilàbho abhavissa nicco dhuvo sassato aviparinàmadhammo nayidaü brahmacariyavàso pa¤¤àyetha sammà dukkhakkhayàya, yasmà ca kho bhikkhu, ettakopi attabhàvapañilàbho natthi nicco dhuvo sassato aviparinàmadhammo. Tasmà brahmacariyavàso pa¤¤àyati sammà dukkhakkhayàya.
"Bhutapubbàhaü bhikkhu, ràjà ahosiü khattiyo muddhàvasitto. Tassa mayhaü bhikkhu, ra¤¤o sato khattiyassa muddhàvasittassa caturàsãti nagarasahassàni ahesuü kusàvatãràjadhànippamukhàni.
Tassa mayhaü bhikkhu, ra¤¤o sato khattiyassa muddhàvasittassa caturàsãti pàsàdasahassàni ahesuü dhammapàsàdappamukhàni.
Tassa mayhaü bhikkhu, ra¤¤o sato khattiyassa muddhàvasittassa caturàsãtikuñàgàrasahassati ahesuü mahàbyåhakuñàgàrappamukhàni.
Tassa mayhaü bhikkhu, ra¤¤o sato khattiyassa muddhàvasittassa caturàsãtipallaükasahassàni ahesuü dantamayàni sàramayàni sovaõõamayàni råpiyamayàni gonakatthatàni 1pañikatthatàni pañalikatthatàni kàdalimigapavarapaccattharaõàni [PTS Page 145] [\q 145/] sauttaracchadàni2ubhatolohitakupadhànàni.
Tassa mayhaü bhikkhu, ra¤¤o sato khattiyassa muddhàvasittassa caturàsãtipallaükasahassàni ahesuü sovaõõàlaükàràni sovaõõaddhajàni hemajàlapañicchannàni uposathanàgaràjappamukhàni.
Tassa mayhaü bhikkhu, ra¤¤o sato khattiyassa muddhàvasittassa caturàsãtipallaükasahassàni ahesuü sovaõõàlaükàràni sovaõõaddhajàni hemajàlapañicchantàni valàhakaassaràjappamukhàni.
Tassa mayhaü bhikkhu, ra¤¤o sato khattiyassa muddhàvasittassa caturàsãtipallaükasahassàni ahesuü sovaõõàlaükàràni sovaõõaddhajàni hemajàlapañacchantàni vejayantarathappamukhàni.
Tassa mayhaü bhikkhu, ra¤¤o sato khattiyassa muddhàvasittassa caturàsãti maõisahassàni ahesuü maõiratanappamukhàni.
Tassa mayhaü bhikkhu, ra¤¤o sato khattiyassa muddhàvasittassa caturàsãti itthisahassàni ahesuü subhaddàdevippamukhàni.
Tassa mayhaü bhikkhu, ra¤¤o sato khattiyassa muddhàvasittassa caturàsãti khattiyasahassàni ahesuü anuyuttàni 3parinàyakaratanappamukhàni.
1. Sovaõõamayàbhi gonakatthakatàni - machasaü
2. Sauttaracchàdanàni, - [PTS,] sã 2.
3. Anuyantàni - machasaü, syà.
[BJT Page 250] [\x 250/]
Tassa mayhaü bhikkhu, ra¤¤o sato khattiyassa muddhàvasittassa caturàsãtidhenusahassàni ahesuü dukålasandanàni 2kaüsupadhàraõàni.
Tassa mayhaü bhikkhu, ra¤¤o sato khattiyassa muddhàvasittassa caturàsãtivatthakoñisahassàni ahesuü: khomasukhumàni koseyyasukhumàni kambalasukhumàni kappàsikasukhumàni.
Tassa mayhaü bhikkhu, ra¤¤o sato khattiyassa muddhàvasittassa caturàsãtithàlipàkasahassàni ahesuü sàyaü pàtaü bhattàbhihàro abhiharittha.
Tesaü kho pana bhikkhu, caturàsãtiyà nagarasahassànaü eka¤¤eva taü nagaraü hoti yamahaü tena samayena ajjhàvasàmi kusàvatã ràjadhàni.
Tesaü kho pana bhikkhu, caturàsãtiyà pasàdasahassànaü [PTS Page 146] [\q 146/] ekoyeva pàsàdo hoti yamahaü tena samayena ajjhàvasàmi dhammapàsàdo.
Tesaü kho pana bhikkhu, caturàsãtiyà kuñàgàrasahassànaü eka¤¤eva taü kuñàgàraü hoti yamahaü tena samayena ajjhàvasàmi mahàkhyuhaü kuñàgàraü.
Tesaü kho pana bhikkhu, caturàsãtiyà pallaükasahassànaü ekoyeva so pallaüko hoti yamahaü tena samayena paribhu¤jàmi dantamayo và sàramayo và sovaõõamayo và råpiyamayo và.
Tesaü kho pana bhikkhu, caturàsãtiyà nagarasahassànaü ekoyeva so nàgo hoti yamahaü tena samayena abhiruhàmi uposatho nàgaràjà.
Tesaü kho pana bhikkhu, caturàsãtiyà assasahassànaü ekoyeva so asso hoti yamahaü tena samayena abhiruhàmi valàhako assaràjà.
Tesaü kho pana bhikkhu, caturàsãtiyà rathasahassànaü ekoyeva so ratho hoti yamahaü tena samayena abhiruhàmi vejayanto ratho.
Tesaü kho pana bhikkhu, caturàsãtiyà itthisahassànaü ekoyeva sà itthi hoti yà maü tena samayena paccupaññhàti khattiyà và velàmikà và.
Tesaü kho pana bhikkhu, caturàsãtiyà vatthakoñisahassànaü eka¤¤eva taü vatthayugaü hoti yamahaü tena samayena paridahàmi khomasukhumaü và koseyyasukhumaü và kambalasukhumaü và kappàsikasukhumaü và.
1. Dukulasandànàni - machasaü, sã 2.
[BJT Page 252] [\x 252/]
Tesaü kho pana bhikkhu, caturàsãtiyà thàlipàkasahassànaü ekoyeva so thàlipàko hoti yato nàëikodanaparamaü bhu¤jàmi tadupiya¤ca supeyyaü.
Iti kho bhikkhå, sabbe te saükhàrà atãtà niruddhà, viparinatà. Evaü aniccà kho bhikkhu, saükhàrà, evaü addhuvà kho bhikkhu saükhàrà, evaü anassàsikà kho bhikkhu saükhàrà, [PTS Page 147] [\q 147/] yàva¤cidaü bhikkhu, alameva sabbasaükhàresu nibbindituü alaü virajjituü alaü vimuccitunti.
1. 2. 5. 5
Nakhasikhopama suttaü
97. Sàvatthiyaü:
Ekamantaü nisinno kho so bhikkhu, bhagavantaü etadavoca:
Atthi nu kho bhante, ki¤ci råpaü yaü råpaü niccaü dhuvaü sassataü, aviparinàmadhammaü sassatisamaü tatheva ñhassati? Atthi nu kho bhante, kàci vedanà yà vedanà niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Atthi nu kho bhante,kàci sa¤¤à niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Atthi nu kho bhante, keci saükhàrà ye saükhàrà niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Atthi nu kho bhante, ki¤ci vi¤¤àõaü, yaü vi¤¤àõaü niccaü dhuvaü sassataü aviparinàmadhammaü sassatisamaü tatheva ñhassati?
Natthi kho bhikkhu, ki¤ci råpaü yaü råpaü niccaü dhuvaü sassataü, aviparinàmadhammaü sassatisamaü tatheva ñhassati natthi kho bhikkhu, kàci vedanà yà vedanà niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Natthi kho bhikkhu, kàci sa¤¤à niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Natthi kho bhikkhu, keci saükhàrà ye saükhàrà niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Natthi kho bhikkhu, ki¤ci vi¤¤àõaü, yaü vi¤¤àõaü niccaü dhuvaü sassataü aviparinàmadhammaü sassatisamaü tatheva ñhassati?
Atha kho bhagavà parittaü nakhasikhàyaü paüsuü àropetvà taü bhikkhuü etadavoca: "ettakopi kho bhikkhu, råpaü natthã niccaü dhuvaü sassataü aviparinàmadhammaü, sassatisamaü tatheva ñhassati. Ettakampi ce bhikkhu, råpaü abhavissa niccaü dhuvaü sassataü aviparinàmadhammaü nayidaü brahmacariyavàso pa¤¤àyetha sammà dukkhakkhayàya, yasmà ca kho bhikkhu, ettakampi råpaü natthi niccaü dhuvaü sassataü aviparinàmadhammaü. Tasmà brahmacariyavàso pa¤¤àyati sammà dukkhakkhayàya, [PTS Page 148] [\q 148/] ettikàpi1kho bhikkhu, vedanà natthi niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati ettikàpi ce bhikkhu, vedanà abhavissa niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà nayidaü brahmacariyavàso pa¤¤àyetha sammà dukkhakkhayàya, yasmà ca kho bhikkhu, ettikàpi vedanà natthi niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà tasmà brahmacariyavàso pa¤¤àyati sammà dukkhakkhayàya, ettikàpi kho bhikkhu, sa¤¤à natthi niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà tasmà brahmacariyavàso pa¤¤àyati sammà dukkhakkhayàya, ettikàpi kho bhikkhu, saükhàrà natthi niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sasastisamaü tatheva ñhassanti, ettakàpi bhikkhu, saükhàrà abhavissaüsu niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà nayidaü brahmacariyavàso pa¤¤àyetha sammà dukkhakkhayàya, yasmà ca
1. Ettakàpi bhikkhu - syà.
[BJT Page 254] [\x 254/]
Kho bhikkhu,ettakàpi saükhàrà natthi niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà tasmà brahmacariyavàso pa¤¤àyati sammà dukkhakkhayàya, ettakampi kho bhikkhu, vi¤¤àõaü natthi niccaü dhuvaü sassataü aviparinàmadhammaü sassatisamaü tatheva ñhassati, ettampi ce bhikkhu, vi¤¤àõaü abhavissa niccaü dhuvaü sassataü aviparinàmadhammaü nayidaü brahmacariyavàso pa¤¤àyetha sammà dukkhakkhayàya, yasmà ca kho bhikkhu, ettakampi vi¤¤àõaü natthi niccaü dhuvaü sassataü avipariõàma dhammaü tasmà brahmacariyavàso pa¤¤àyati sammà dukkhakkhayàya.
Taü kiü ma¤¤asi bhikkhu, råpaü niccaü và aniccaü vàti?
Aniccaü bhante "yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü và"ti? Dukkhaü bhante.
Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallannu taü samanupassituü "etaü mama eso'hamasmi, eso me attà"ti? No hetaü bhante,
Vedanà niccaü và aniccaü và"ti?
Aniccaü bhante,yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü vàti? Dukkhaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallannu taü samanupassituü "etaü mama eso'hamasmi, eso me attà"ti? No hetaü bhante.
Sa¤¤à niccaü và aniccaü và"ti?
Aniccaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü vàti? Dukkhaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallannu taü samanupassituü "etaü mama eso'hamasmi,eso me attàti"? No hetaü bhante.
Saükhàrà niccaü và aniccaü và"ti?
Aniccaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü vàti? Dukkhaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallannu taü samanupassituü "etaü mama eso'hamasmi, eso me attà"ti? No hetaü bhante.
Vi¤¤àõaü niccaü và aniccaü và"ti? Aniccaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü vàti? [PTS Page 149] [\q 149/] dukkhaü bhante.
Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallannu taü samanupassituü:" etaü mama eso'hamasmi, eso me attà"ti? No hetaü bhante.
Tasmàtiha bhikkhu, yaü ki¤ci råpaü atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü và sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và sabbaü råpaü "netaü mama neso'hamasmi na me'so attà"ti. Evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Yà kàci vedanà atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü và sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và sabbaü vedanaü: 'netaü mama neso'hamasmi na me so attà"ti, evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Yà kàci sa¤¤à atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü và sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và sabbaü sa¤¤aü 'netaü mama neso'hamasmi na me so attà"ti, evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Ye keci saükhàrà atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và sabbaü saïkhàraü: 'netaü mama neso'hamasmi na me so attà"ti, evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Yaü ki¤ci vi¤¤àõaü atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và sabbaü vi¤¤àõaü: 'netaü mama neso'hamasmi na me so attà"ti, evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Evaü passaü ariyasàvako råpasmipi nibbadanti nibbidaü virajjati, viràgà vimuccati, vimuttasmiü vimuttamiti ¤àõaü hoti, khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyàti pajànàtãti.
1. 2. 5. 6
Suddhika suttaü
98. Sàvatthiyaü:
Ekamantaü nisinno kho so bhikkhu, bhagavantaü etadavoca:
Atthi nu kho bhante, ki¤ci råpaü yaü råpaü niccaü dhuvaü sassataü, aviparinàmadhammaü sassatisamaü tatheva ñhassati? Atthi nu kho bhante, kàci vedanà yà vedanà niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Atthi nu kho bhante, kàci sa¤¤à niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Atthi nu kho bhante, keci saükhàrà ye saükhàrà niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Atthi nu kho bhante, ki¤ci vi¤¤àõaü, yaü vi¤¤àõaü niccaü dhuvaü sassataü aviparinàmadhammaü sassatisamaü tatheva ñhassati?
Natthi kho bhikkhu, ki¤ci råpaü yaü råpaü niccaü dhuvaü sassataü, aviparinàmadhammaü sassatisamaü tatheva ñhassati?
Natthi kho bhikkhu, kàci vedanà yà vedanà niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Natthi kho bhikkhu, kàci sa¤¤à niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Natthi kho bhikkhu, keci saükhàrà ye saükhàrà niccà dhuvà sassatà aviparinàmadhammà sassatisamaü tatheva ñhassati? Natthi kho bhikkhu, ki¤ci vi¤¤àõaü, yaü vi¤¤àõaü niccaü dhuvaü sassataü aviparinàmadhammaü sassatisamaü tatheva ñhassati?
[BJT Page 256] [\x 256/]
1. 2. 5. 7
Gaddulabaddha suttaü
99. Sàvatthiyaü:
Anamataggoyaü bhikkhave saüsàro. Pubbàkoñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü.
Hoti kho so1- bhikkhave, samayo yaü mahàsamuddo ussussati visussati na bhavani, na tvevàhaü bhikkhave, avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü dukkhassa antakiriyaü vadàmi.
Hoti kho so bhikkhave, samayo yaü sinerupabbataràjà uóóayhati2- vinassati na bhavani, na tvevàhaü bhikkhave, [PTS Page 150] [\q 150/] avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhàsaüyojanànaü sandhàvitaü saüsarataü dukkhassa antakiriyaü vadàmi.
Hoti kho so bhikkhave, samayo yaü mahàpañhavi uóóayhati vinassati na bhavani, na tvevàhaü bhikkhave, avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü dukkhassa antakiriyaü vadàmi.
Seyyathàpi bhikkhave sà gaddulabaddho daëhe khãle và thambhe và upanibaddho tameva khãlaü và thambhaü và anuparidhàvati, anuparivattati evameva kho bhikkhave assutavà puthujjano ariyànaü adassàvã ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinãto, sappurisànaü adassàvã sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinãto råpaü attato samanupassati. Råpavantaü và attànaü, attani và råpaü råpassamiü và attànaü.
Seyyathàpi bhikkhave sà gaddulabaddho daëhe khãle và thambhe và upanibaddho tameva khãlaü và thambhaü và anuparidhàvati, anuparivattati evameva kho bhikkhave assutavà puthujjano ariyànaü adassàvã ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinãto, sappurisànaü adassàvã sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinãto vedanaü attato samanupassati. Vedanàvantaü và attànaü, attani và vedanà vedanàssamiü và attànaü.
Seyyathàpi bhikkhave sà gaddulabaddho daëhe khãle và thambhe và upanibaddho tameva khãlaü và thambhaü và anuparidhàvati, anuparivattati evameva kho bhikkhave assutavà puthujjano ariyànaü adassàvã ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinãto, sappurisànaü adassàvã sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinãto sa¤¤aü attato samanupassati. Sa¤¤àvantaü và attànaü, attani và sa¤¤aü sa¤¤asmiü và attànaü.
Seyyathàpi bhikkhave sà gaddulabaddho daëhe khãle và thambhe và upanibaddho tameva khãlaü và thambhaü và anuparidhàvati, anuparivattati evameva kho bhikkhave assutavà puthujjano ariyànaü adassàvã ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinãto, sappurisànaü adassàvã sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinãto saükhàre attato samanupassati. Saükhàràvantaü và attànaü, attani và saükhàraü saïkhàrasmiü và attànaü.
Seyyathàpi bhikkhave sà gaddulabaddho daëhe khãle và thambhe và upanibaddho tameva khãlaü và thambhaü và anuparidhàvati, anuparivattati evameva kho bhikkhave assutavà puthujjano ariyànaü adassàvã ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinãto, sappurisànaü adassàvã sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinãto vi¤¤àõaü attato samanupassati. Vi¤¤àõavantaü và attànaü, attani và vi¤¤àõasmiü và attànaü. So råpa¤¤eva anuparidhàvati anuparivattati. Vedana¤¤eva anuparidhàvati anuparivattati, sa¤¤a¤¤eva anuparidhàvati anuparivattati, saükhàreyeva anuparidhàvati anuparivattati. Vi¤¤aõa¤¤eva anuparidhàvati, anuparivattati.
So råpaü anuparidhàvaü anuparivattaü. Na parimuccati råpamhà na parimuccati vedanàya na parimuccati sa¤¤àya na parimuccati saükhàrehi na pirimuccati vi¤¤àõamhà na parimuccati jàtiyà jarà maraõena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi na parimuccati dukkhasmàti vadàmi. So vedanaü anuparidhàvaü anuparivattaü na parimuccati råpamhà na parimuccati vedanàya na parimuccati sa¤¤àya na parimuccati saükhàrehi na parimuccati vi¤¤àõamhà na parimuccati jàtiyà jaràmaraõena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi na parimuccati dukkhasmàti vadàmi. So sa¤¤aü anuparidhàvaü anuparivattaü, na parimuccati råpamhà na parimuccati vedanàya na parimuccati sa¤¤àya na parimuccati saükhàrehi na parimuccati vi¤¤àõamhà na parimuccati jàtiyà jaràmaraõena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi na parimuccati dukkhasmàti vadàmi. So saükhàre anuparidhàvaü anuparivattaü, na parimuccati råpamhà na parimuccati vedanàya na parimuccati sa¤¤à ya na parimuccati saükhàrehi na parimuccati vi¤¤àõamhà na parimuccati jàtiyà jaràmaraõena sokehi parideve hi dukkhehi domanassehi upàyàsehi na parimuccati dukkhasmàti vadàmi. So vi¤¤àõaü anuparidhàvaü anuparivattaü, na parimuccati råpamhà na parimuccati vedanàya na parimuccati sa¤¤àya na parimuccati saükhàrehi na parimuccati vi¤¤àõamhà na parimuccati jàtiyà jaràmaraõena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi na parimuccati dukkhasmàti vadàmi.
1. Hoti so - machasaü, syà
2. ôayhati - machasaü, syà, [PTS.]
[BJT Page 258] [\x 258/]
Sutavà ca kho bhikkhave, ariyasàvako ariyànaü dassàvi ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinãko sappurisànaü dassàvã sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinãto na råpaü attato samanupassati na råpavantaü và attànaü na attani và råpaü na råpasmiü và attànaü, na vedanà attato samanupassati na vedanà vantaü và attànaü na attani và vedanaü na vedanasmiü và attànaü. Na sa¤¤aü attato samanupassati na sa¤¤à vantaü và attànaü na attani và sa¤¤a na sa¤¤asmiü và attànaü. Na saükhàre attato samanupassati na saükhàra vantaü và attànaü na attani và saükhàraü na saükhàrasmiü và attànaü. Na vi¤¤àõaü attato samanupassati na vi¤¤àõa vantaü và attànaü na attani và vi¤¤àõaü na vi¤¤àõasmiü và attànaü.
So råpaü nànuparidhàvati nànuparivattati. Vedanaü nànuparidhàvati nànuparivattati sa¤¤aü nànuparidhàvati nànuparivattati saükhàre nànuparidhàvati nànuparivattati vi¤¤àõaü nànuparidhàvati nànuparivattati .
So råpaü ananuparidhàvaü ananuparivattataü. Parimuccati råpamhà parimuccati vedanàya parimuccati sa¤¤àya parimu ccati saükhàrehi parimuccati vi¤¤àõamhà parimuccati jàtiyà jaràmaraõena sokehi paridevehi dukkhehi doma nassehi upàyàsehi parimuccati dukkhasmàti vadàmi.
So vedanaü ananuparidhàvaü ananuparivattaü parimuccati vedanàya, parimuccati sa¤¤àya, parimuccati saükhàrehi parimuccati vi¤¤àõamhà, parimuccati jàtiyà jaràmaraõena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi parimuccati dukkhasmàti vadàmi.
So sa¤¤aü ananuparidhàvaü ananuparivattataü parimuccati råpamhà parimuccati vedanàya, parimuccati sa¤¤àya, parimuccati saükhàrehi parimuccati vi¤¤àõamhà, parimuccati jàtiyà jaràmaraõena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi parimuccati dukkhasmàti vadàmi.
So saükhàre ananuparidhàvaü ananuparivattataü parimuccati råpamhà parimuccati vedanàya, parimuccati sa¤¤àya, parimuccati saükhàrehi parimuccati vi¤¤àõamhà, parimuccati jàtiyà jaràmaraõena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi parimuccati dukkhasmàti vadàmi.
So vi¤¤àõaü ananuparidhàvaü ananuparivattataü parimuccati råpamhà parimuccati vedanàya, parimuccati sa¤¤àya, parimuccati saükhàrehi parimuccati vi¤¤àõamhà, parimuccati jàtiyà jaràmaraõena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi parimuccati dukkhasmàti vadàmi.
1. 2. 5. 8
Dutiya gaddulabaddha suttaü
100. [PTS Page 151] [\q 151/] sàvatthiyaü:
Anamataggo'yaü bhikkhave, saüsàro pubbà koñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü. Seyyathàpi bhikkhave, sà gaddulabaddho daëhe khãle và thambhe và upanibaddho so gacchati cepi tameva khãlaü và thambhaü và upatiññhati, nisãdati ce'pi tameva khãlaü và thambhaü và upanisãdati, nipajjati. Cepi tameva khãlaü và thambhaü và upanipajjati.
"Evameva kho bhikkhave, assutavà puthujjano råpaü "etaü mama, eso'hamasmi, eso me attà"ti samanupassati vedanaü "etaü mama, eso'hamasmi eso me attà"ti samanupassati. Sa¤¤aü "etaü mama, eso'hamasmi, eso me attà"ti samanupassati saükhàre "etaü mama, eso'hamasmi eso me attà"ti samanupassati. Vi¤¤àõaü "etaü mama eso'hamasmi, eso me attà"ti samanupassati.So gacchati, ce'pi imeva pa¤cupàdànakkhandhe upagacchati. Tiññhati ce'pi imeva pa¤cupàdànakkhandhe upatiññhati, nisãdati cepi imeva pa¤cupàdànakkhandhe upanisãdati. Nipajjati cepi imeva pa¤cupàdànakkhandhe upanipajjati.
1. Upanigacchati - sãmu, sã 2.
[BJT Page 260] [\x 260/]
Tasmàtiha bhikkhave, bhikkhunà abhikkhaõaü1- sakaü cittaü paccavekkhitabbaü dãgharattamidaü cittaü saükiliññhaü. Ràgena dosena mohenàti. Cittasaükilesà bhikkhave, sattà saükilissanti. Cittavodànà sattà visujjhanti, diññhaü vo bhikkhave, caraõaü nàma cittanti?
Evambhante,
Tampi kho bhikkhave, caraõaü2- cittaü citteneva cittitaü tena'pi kho bhikkhave, caraõena cittena cittana citta¤¤eva cittataraü. Tasmàtiha bhikkhave, bhikkhunà abhikkhaõaü sakaü cittaü paccavekkhitabbaü "digharattamidaü cittaü saükiliññhaü ràgena dosena mohenà"ti. Cittasaükilesà bhikkhave, sattà saükilissanti. Cittavodànà sattà visujjhanti.
[PTS Page 152] [\q 152/] nàhaü bhikkhave, a¤¤aü ekanikàyampi samanupassàmi, evaü cittaü yathayidaü bhikkhave, tiracchànagatà pàõà. Te'pi kho bhikkhave, tiracchànagatà pàõà citteneva cittità, 3- tehi'pi kho bhikkhave, tiracchànagatehi pàõehi citta¤¤eva cittataraü. Tasmàtiha bhikkhave, bhikkhunà abhikkhaõaü3sakaü cittaü paccavekkhitabbaü "dãgharattamidaü cittaü saükiliññhaü ràgena dosena mohenà"ti. Cittasaükilesà bhikkhave, sattà saükilissanti. Cittavodànà sattà visujjhanti.
Seyyathàpi bhikkhave, rajako và cittakàrako và sati rajanàya và làkhàya và haliddiyà và nãlàya và5- ma¤jeññhàya và suparimaññe7- và phalake bhittiyà và dussapañe và itthiråpaü và purisaråpaü và abhinimmineyya sabbaügapaccaügaü. Evameva kho bhikkhave, assutavà puthujjano råpa¤¤eva abhinibbattento abhinibbatteti. Vedana¤¤eva abhinibbattento abhinibbatteti. Sa¤¤a¤¤eva abhinibbattento abhinibbatteti. Saükhàreyeva abhinibbattento abhinibbatteti. Vi¤¤àõaüyeva abhinibbattento abhinibbatteti.
Taü kima¤¤atha bhikkhave, råpaü niccaü và aniccaü vàti? Aniccaü bhante
"Yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü và"ti? Dukkhaü bhante.
Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallannu taü samanupassituü "etaü mama eso'hamasmi, eso me attà"ti? No hetaü bhante,
Vedanà niccaü và aniccaü vàti? Aniccaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü vàti? Dukkhaü bhante.
Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallannu taü samanupassituü "etaü mama eso'hamasmi, eso me attàti? No hetaü bhante.
Sa¤¤à niccaü và aniccaü vàti? Aniccaü bhante,
Yaü panàniccaü taü dukkhaü và taü sukhaü vàti? Dukkhaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkaü vipariõàmadhammaü kallaü nu taü samanupassituü" etaü mama eso'hamasmi, eso so me attàti? No hetaü bhante.
Saükhàrà niccaü và aniccaü vàti? Aniccaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü vàti? Dukkhaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallaü nu taü samanupassituü "etaü mama eso'hamasmi, eso me attàti? No hetaü bhante.
Vi¤¤àõaü niccaü và aniccà vàti? Aniccaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü vàti? Dukkhaü bhante,
Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallaü nu taü samanupassituü etaü mama eso'hamasmi, eso so attàti? No hetaü bhante.
Tasmàtiha bhikkhu, yaü ki¤ci råpaü atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü và sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và sabbaü råpaü "netaü mama neso'hamasmi na me'so attà"ti. Evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Yà kàci vedanà atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü và sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và sabbaü vedanaü 'netaü mama neso'hamasmi na me so attà"ti, evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Yà kàci sa¤¤à atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü và sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và sabbaü sa¤¤aü 'netaü mama neso'hamasmi na me so attà"ti, evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Ye keci saükhàrà atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và sabbaü saükhàraü 'netaü mama neso'hamasmi na me so attà"ti, evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Yaü ki¤ci vi¤¤àõaü atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü và sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và sabbaü vi¤¤àõaü: 'netaü mama neso'hamasmi na me so attà"ti, evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Evaü passaü ariyasàvako råpasmimpi nibbadanti nibbidaü virajjati, viràgà vimuccati, vimuttasmiü vimuttamiti ¤àõaü hoti, khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyàti pajànàtãti.
------------------------
1. Bhikkhave abhikkhaõaü - machasaü, syà, sã 2.
2. Caraõaü nàma, machasaü, syà [PTS]
3. Cittatà - sã. 2. [PTS]
4. Bhikkhave abhikkhaõaü - machasaü, syà.
5. Panãliyà và - machasaü, sã 2.
6. Ma¤jiññhàya - machasaü, ma¤jeññhiyà - [PTS]
7. Suparimaññhe - machasaü, [PTS]
[BJT Page 262] [\x 262/]
1. 2. 5. 9
Vàsijañopama suttaü
101. Sàvatthiyaü:
Jànato'haü bhikkhave, passato àsavànaü khayaü vadàmi. No ajànato no apassato.
Ki¤ca bhikkhave, jànato kiü passato àsavànaü khayo hoti:
Iti råpaü iti råpassa samudayo iti råpassa atthagamo,evaü kho bhikkhave, jànato evaü passato àsavànaü khayo hoti.
Iti vedanà iti vedanàya samudayo iti vedanàya atthagamo, evaü kho bhikkhave, jànato evaü passato àsavànaü khayo hoti.
Iti sa¤¤à iti sa¤¤assa samudayo iti sa¤¤assa atthagamo, evaü kho bhikkhave, jànato evaü passato àsavànaü khayo hoti.
Iti saükhàrà iti saükhàrassa samudayo iti saükhàrassa atthagamo, evaü kho bhikkhave, jànato evaü passato àsavànaü khayo hoti.
Iti vi¤¤àõaü, iti vi¤¤àõassa samudayo iti vi¤¤àõassa [PTS Page 153] [\q 153/] atthagamoti. Evaü kho bhikkhave, jànato evaü passato àsavànaü khayo hoti.
Bhàvanànuyogamananuyuttassa bhikkhave, bhikkhuno viharato ki¤cà'pi evaü icchà uppajjeyya: "aho vata me anupàdàya àsavehi cittaü vimucceyyà"ti, atha khvassa neva anupàdàya àsavehi cittaü vimuccati.
Taü kissa hetu,
Kãssa abhàvitattà?
Abhàvitattà tissa vacanãyaü.
Abhàvitattà catunnaü satipaññhànànaü, abhàvitattà catunnaü sammappadhànànaü, abhàvitattà catunnaü iddhãpàdànaü, abhàvitattà pa¤cannaü indriyànaü, abhàvitattà pa¤cannaü balànaü, abhàvitattà sattannaü bojjhaügànaü, abhàvitattà ariyassa aññhaïgikassa maggassa.
Seyyathàpi bhikkhave, kukkuñiyà aõóàni aññha và dasa và dvàdasa và tànassu kukkuñiyà na sammà adhisayitàni na sammà pariseditàni na sammà paribhàvitàni. Ki¤avà'pi tassà kukkuñiyà evaü icchà uppajjeyya: "aho vata me kukkuñapotakà pàdanakhasikhàya và mukhatuõóakena và aõóakosaü padàletvà sotthinà abhinibbhijjeyyu"nti. Atha kho abhabbà'va te kukkuñapotakà pàdanakhasikhàya và mukhatuõóakena và aõóakosaü padàletvà sotthinà abhinibbhijjituü.
Taü kisasa hetu?
Tathà hi pana bhikkhave, kukkuñiyà aõóàni aññha và dasa và dvàdasa và tàni kukkuñiyà na sammà adhisayitàni na sammà pariseditàni na sammà paribhàvitàni.
Evameva kho bhikkhave, bhàvanànuyogamananuyuttassa bhikkhuno viharato ki¤càpi evaü icchà uppajjeyya: "aho vata me anupàdàya àsavehi cittaü vimucceyyàti. Atha khvassa neva anupàdàya àsavehi cittaü vimuccati.
[BJT Page 264] [\x 264/]
Taü kissa hetu,
Abhàvitattàtissa vacanãyaü.
Kissa abhàvitattà:
Abhàvitattà catunnaü satipaññhànànaü, abhàvitattà catunnaü sammappadhànànaü, abhàvitattà catunnaü iddhipàdànaü, abhàvitattà pa¤cannaü indriyànaü, abhàvitattà pa¤cannaü balànaü, abhàvitattà sattannaü bojjhaügànaü, abhàvitattà ariyassa aññhaïgikassa maggassa.
Bhàvanànuyogamananuyuttassa bhikkhave, bhikkhuno [PTS Page 154] [\q 154/] viharato. Ki¤càpi evaü icchà uppajjeyya, 'aho vata me anupàdàya àsavehi cittaü vimucceyyàti, atha khvassa anupàdàya àsavehi cittaü vimuccati.
Taü kissa hetu,
Bhàvitattàtissa vacanãyaü.
Kissa bhàvitattà:
Bhàvitattà catunnaü satipaññhànànaü, bhàvitattà catunnaü sammappadhànànaü, bhàvitattà catunnaü iddhipàdànaü, bhàvitattà pa¤cannaü indriyànaü, bhàvitattà pa¤cannaü balànaü, bhàvitattà sattannaü bojjhaïgànaü, bhàvitattà ariyassa aññhaïgikassa maggassa.
Seyyathàpi bhikkhave, kukkuñiyà aõóàni aññha và dasa và dvàdasa và tànassu kukkuñiyà sammà adhisayitàni, sammà pariseditàni sammà paribhàvitàni. Ki¤avà'pi tassà kukkuñiyà na evaü icchà uppajjeyya: "aho vata me kukkuñapotakà pàdanakhasikhàya và mukhatuõóakena và aõóakosaü padàletvà sotthinà abhinibbhijjeyyu"nti. Atha kho bhabbà'va te kukkuñapotakà pàdanakhasikhàya và mukhatuõóakena và aõóakosaü padàletvà sotthinà abhinibbhijjituü.
Taü kisasa hetu?
Tathà hi pana bhikkhave, kukkuñiyà aõóàni aññha và dasa và dvàdasa và tàni kukkuñiyà sammà adhisayitàni sammà pariseditàni sammà paribhàvitàni.
Evameva kho bhikkhave, bhàvanànuyogamananuyuttassa bhikkhuno viharato ki¤càpi evaü icchà uppajjeyya: "aho vata me anupàdàya àsavehi cittaü vimucceyyàti. Atha khvassa neva anupàdàya àsavehi cittaü vimuccati.
Taü kissa hetu?
Bhàvitattàtissa vacanãyaü.
[BJT Page 266] [\x 266/]
Kissa bhàvitattà?
Bhàvitattà catunnaü satipaññhànànaü, bhàvitattà catunnaü sammappadhànànaü, bhàvitattà catunnaü iddhipàdànaü, bhàvitattà pa¤cannaü indriyànaü, bhàvitattà pa¤cannaü balànaü, bhàvitattà sattannaü bojjhaïgànaü, bhàvitattà ariyassa aññhaïgikassa maggassa.
Seyyathàpi bhikkhave, palagaõóassa và palagaõóantevàsissa và vàsijañe dissante và aügulipadàni1dissanti aüguññhapadà2- no ca khvassa evaü ¤àõaü hoti: "ettakaü vata3- me ajja vàsijañaü khãõaü ettakaü hiyyo, ettakaü pare"ti.* *Atha khvassa khãõe khãõaütveva ¤àõaü hoti.
Evameva kho bhikkhave, bhàvanànuyogamananuyuttassa [PTS Page 155] [\q 155/] bhikkhuno viharato ki¤càpi evaü ¤àõaü hoti "ettakaü vata me ajja àsavànaü khãõaü, ettakaü hiyyo, ettakaü pare" ti. Atha khvassa khãõe khãõaütveva ¤àõaü hoti
Seyyathàpi bhikkhave, sàmuddikàya nàvàya vettabandhanakhaddhàya chammàsàni 4- udake pariyàdàya5hemantikena6- thalaü ukkhittàya vàtàtapaparetàni khandhanàni, tàni pàvussakena meghena abhippavuññhàni7appakasirena pañippassambhanti putikàni bhavanti.
Evameva kho bhikkhave, bhàvanànuyogamanuyuttassa bhikkhuno viharato appakasireneva sa¤¤ojanàni pañippassambhanti, putikàni bhavantãti.
1. 2. 5. 10
Aniccasa¤¤à suttaü
102. Sàvatthiyaü:
Aniccasa¤¤à bhikkhave, bhàvità bahulãkatà sabbaü kàmaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü råparàgaü pariyàdiyati. Sabbaü bhavaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü avijjaü pariyàdiyati. Sabbaü asmimànaü pariyàdiyati, samåhanti8-
1. Aüguññhapàdàni - sãmu.
2. Aüguññhapadaü - sachasaü,
3. Ettakaü và - simu, syà
. Ayaü pàñho 'machasaü' potthake na dissate
4. Vassamàsàni - machasaü
5. Pariyodàtàya - sã 2
6. Hemantike - machasaü
7. Abhippavaññà - sã 2
8. Asmimànaü samuhanti - machasaü.
[BJT Page 268] [\x 268/]
Seyyathàpi bhikkhave, saradasamaye kassako mahànaügalena kasanto sabbàni målasantànakàni sampadàlento kasati. Evameva kho bhikkhave, aniccasa¤¤à bhàvità bahulãkatà sabbaü kàmaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü råparàgaü pariyàdiyati. Sabbaü bhavaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü avijjaü pariyàdiyati. Sabbaü asmimànaü pariyàdiyati, samåhanti.
Seyyathàpi bhikkhave, babbajalàyako babbajaü làyitvà agge gahetvà odhunàti niddhunàti nipphoñeti, evameva kho bhikkhave, aniccasa¤¤à bhàvità bahulãkatà sabbaü kàmaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü råparàgaü pariyàdiyati. Sabbaü bhavaràgaü pariyà diyati. Sabbaü avijjaü pariyàdiyati. Sabbaü asmimànaü pariyàdiyati samåhanti.
Seyyathàpi bhikkhave, ambapiõóiyà vaõañacchinnàya [PTS Page 156] [\q 156/] yàni tatra ambàni vaõañupanibaddhàni1sabbàni tàni tadanvayàni2 bhavanti. Evameva kho bhikkhave, aniccasa¤¤à bhàvità bahulãkatà sabbaü kàmaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü råparàgaü pariyàdiyati. Sabbaü bhavaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü avijjaü pariyàdiyati. Sabbaü asmimànaü pariyàdiyati samåhanti.
Seyyathàpi bhikkhave, kuñàgàrassa yà kàci gopànasiyo sabbà tà kåñaügamà kåñaninnà kåñasamosaraõà, kåñaü tàsaü aggamakkhàyati. Evameva kho bhikkhave, aniccasa¤¤à bhàvità bahulikatà sabbaü kàmaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü råparàgaü pariyàdiyati. Sabbaü bhavaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü avijjaü pariyàdiyati. Sabbaü asmimànaü pariyàdiyati samåhanti.
Seyyapi bhikkhave, ye keci målagandhà kàlànusàrã. 3- Tesaü aggamakkhàyati, evameva kho bhikkhave, aniccasa¤¤à bhàvità bahulikatà sabbaü kàmaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü råparàgaü pariyàdiyati. Sabbaü bhavaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü avijjaü pariyàdiyati. Sabbaü asmimànaü pariyàdiyati samåhanti.
Seyyathàpi bhikkhave, ye keci sàragandhà lohitacandanaü tesaü aggamakkhàyati, evameva kho bhikkhave,ani ccasa¤¤à bhàvità bahulãkatà sabbaü kàmaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü råparàgaü pariyàdiyati. Sabbaü bhavaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü avijjaü pariyàdiyati. Sabbaü asmimànaü pariyàdiyati, samåhanti.
Seyyathàpi bhikkhave, ye keci pupphagandhà vassikaü tesaü aggamakkhàyati, evameva kho bhikkhave, aniccasa¤¤à bhàvità bahulãkatà sabbaü kàmaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü råparàgaü pariyàdiyati. Sabbaü bhavaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü avijjaü pariyàdiyati sabbaü asmimànaü pariyàdiyati samåhanti.
Seyyathàpi bhikkhave, ye keci kuóóaràjàno4- sabbe te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà bhavanti. Ràjà tesaü cakkavatti aggamakkhàyati, evameva kho bhikkhave, aniccasa¤¤à bhàvità bahulãkatà sabbaü kàmaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü råparàgaü pariyàdiyati. Sabbaü bhavaràgaü pariyàdiyati, sabbaü avijjaü pariyàdiyati. Sabbaü asmimànaü pariyàdiyati samåhanti.
Seyyathàpi bhikkhave, ye keci tàrakaråpànaü pabhà sabbà tà candimappabhàya kalaü nàgghanti soëasiü, candappabhà tàsaü aggamakkhàyati. Evameva kho bhikkhave, aniccasa¤¤à bhàvità bahulãkatà sabbaü kàmaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü råparàgaü pariyàdiyati, sabbaü bhavaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü avijjaü pariyàdiyati. Sabbaü asmimànaü pariyàdiyati samåhanti.
1. Vaõañappañibaddhàni - syà.
2. Tatvayàni - syà.
3. Kàlànusàrã gandho - machasaü.
4. Kuññharàjàno - syà.
[BJT Page 270] [\x 270/]
Seyyathàpi bhikkhave, saradasamaye vãddhe vigatavalàhake deve àdicco nabhaü abbhussukkamàno1- sabbaü àkàsagataü tamagataü abhivihacca bhàsate ca, tapate ca, virocate2- ca. Evameva kho bhikkhave, aniccasa¤¤à bhàvità bahulikatà sabbaü kàmaràgaü pariyàdiyati, sabbaü råparàgaü pariyàdiyati, sabbaü bhavaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü avijjaü pariyàdiyati. Sabbaü asmimànaü pariyàdiyati samåhanti.
Kathaü bhàvità ca bhikkhave, aniccasa¤¤à kataü [PTS Page 157] [\q 157/] bahulikatà sabbaü kàmaràgaü pariyàdiyati. Sabbaü råparàgaü pariyàdiyati, sabbaü bhavaràgaü pariyàdiyati, sabbaü avijjaü pariyàdiyati. Sabbaü asmimànaü pariyàdiyati samåhanti.
Iti råpaü iti råpassa samudayo iti råpassa atthagamo, iti vedanà iti vedanàya samudayo iti veda nàya atthagamo iti sa¤¤à iti sa¤¤assa samudayo iti sa¤¤assa atthagamo
Iti saükhàrà iti saükhàrassa samudayo iti saükhàrassa atthagamo, iti vi¤¤àõaü iti vi¤¤àõassa samudayo iti vi¤¤àõassa atthagamoti. Evaü bhàvità kho bhikkhave, aniccasa¤¤à evaü bahulikatà sabbaü kàmaràgaü pariyàdiyatà, sabbaü råparàgaü pariyàdiyati, sabbaü bhavaràgaü pariyàdiyati, sabbaü avijjaü pariyàdiyati, sabbaü asmimànaü pariyàdiyati, samåhantãti.
Pupphavaggo pa¤camo.
Tatruddànaü:
Nadã puppha¤ca pheõa¤ca gomaya¤ca nakhasikhaü
Suddhiü dve ca gaddulà vàsijañaü aniccatàtã.
Majjhimapaõõàsakaü samattaü
Tassa majjhimapaõõàsakassa vagguddànaü:
Upayo arahanto ca khajjanãyo therasavhayo
Pupphavaggena paõõàso dutiyo tena vuccati.
1. Abbhussakkamàno - machasaü, syà. Abbhussukamàno - sãmu.
2. Virocati - sãmu. Sã 2.